Onze basisbaner Ruben Valk ging op bezoek bij Plan Libre in Parijs
27 juli 2024
PLAN LIBRE: Het Parijse antwoord op onze basisbanenplan.
In het 13e arrondissement van Parijs staat een prachtig monumentaal pand, het La Cité de Refuge. Begonnen als een legerkazerne is het nu een opvang- en sociale re-integratiecentrum van het Leger des Heils. Zij verzorgen daar voor een grote groep hulpvragers onderdak, maaltijden en bieden hulp op alle vlakken waarin zij hulp kunnen bieden.
Hier mocht een delegatie uit Groningen, op uitnodiging van Europarlementariër Agnes Jongerius (PvdA/GL), kennis maken met hun werkgelegenheidsprogramma. Zij noemen hun aanpak; Plan Libre.
De delegatie bestond uit twee deelnemers aan de basisbaan, Abdel en Ruben uit Groningen, de personal assistent van Agnes Jongerius Stefanie de Ruiter, en de begeleider van de basisbaan Hilde Scholtens.
Basisbaners uit Groningen:
Abdel is buurtconciërge in maar liefs drie Groninger wijken. Naast het zorgen voor een schone en veilige buurt, doet hij kleine klussen voor zijn medewijkbewoners en doet de boodschappen voor hen die hier niet meer toe in staat zijn. Hij doet veel zelf maar stuurt ook een groep vrijwilligers aan om de doelstellingen van de week te halen. Door zijn opgewekte en ontwapende persoonlijkheid is hij een van de meest geliefde en bekendste figuren in de wijken.
Ruben heeft, naar eigen zeggen, de mooiste basisbaan van iedereen. Hij is namelijk wijkjournalist. Daarin heeft hij zich ontplooid tot een spin in het web voor informatievergaring en verstrekking. Hij werkt voor de drie grote wijkinitiatieven: Bewonersorganisatie Platform De Wijert, het Multifunctioneel Centrum en wijksamenwerking Wijkdeal De Wijert. Hij heeft een vrijwillige positie in het bestuur van de bewonersorganisatie, die ook de wijkkrant uitgeeft. Daarnaast heeft hij natuurlijk een rol in het communicatieteam van Platform De Wijert. Hij stuurt andere medewerkers en vrijwilligers aan en ondersteunt ze met het aanleveren van kopij.
Onlangs is Ruben gekozen in de Ondernemingsraad van iederz, de Sociale Werkplaats van de gemeente Groningen. Hij zit daar in de Commissie Basisbanen waarin hij, samen met drie collega basisbaners, iedereen vertegenwoordigd die valt onder de CAO SW, maar in het bijzonder de mensen met een basisbaan. Hier hebben zij voornamelijk een adviserende rol.
Meer weten over Basisbanen in Groningen, kijk dan op onderstaande sites:
Plan Libre, de Franse basisbaan
Plan Libre is een ontmoetingsplaats binnen het opvangcentrum. Hier komen bewoners, projectleiders en bedrijven bij elkaar. Dit doen ze graag vanwege de gezellige, ontspannen en ongedwongen sfeer. Hier kun je een kopje koffie drinken, een krantje lezen en een praatje met de buurtjes maken. Je hebt hier ruimtes om te netwerken, te workshoppen of gewoon om te werken. Je kunt hier dagelijks een lekkere vegetarische maaltijd nuttigen en er zijn regelmatig evenementen bij te wonen. Mensen kunnen hier gratis een opleiding volgen (cursussen) en hun trainingen doen. Ook kan men hier hulp vragen als je digitaal niet vaardig bent, thuis geen internet of computer hebt of de taal niet machtig bent. De gratis hulp die geboden wordt is veelal iets met de gemeente of belastingen. De gegeven uitleg hierbij wordt op een manier gegeven dat ze zelfstandiger hun weg kunnen vervolgen.
In 2020 is Plan Libre een samenwerking aangegaan met XII Avenir, een onafhankelijk werkgelegenheids-bedrijf. De opzet is dat er wordt bemiddeld door Plan Libre/XII Avenir tussen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en werkgevers.
Daarbij moet je denken aan het doorbreken van een status quo: het aanbieden van nuttig werk voor deelnemer en maatschappij, met een volwaardig inkomen. Hierbij is het zelf willen, de vrijwilligheid, wel een voorwaarde. Er wordt vooral gekeken naar wat de deelnemer nodig heeft. Zijn het andere uren? Is het werk toch niet geschikt? Een opleiding? Moet er soms gezorgd worden voor kinderopvang of een ander probleem? Overal is een antwoord op, een oplossing. De behoeftes van de werknemer en het maximaal benutten van capaciteiten staan voorop. Pas als alles en iedereen tevreden is wordt er een contract getekend.
Plan Libre/XII Avenir zit in een wijk met 4000 inwoners waarvan ongeveer 80% werkloos is en die eigenlijk ook geen uitzicht hebben op een volwaardig bestaan. De armoede en misdaad vieren hoogtij. Door op straat te flyeren en informatiedagen te houden proberen zij zoveel mogelijk bewoners te bereiken. Inmiddels hebben zij meer dan 300 personen aan een baan geholpen. Mensen werken voor de gemeente, voor lokale bedrijven, fabrieken en in het pand van het Leger des Heils zelf. Daar huisvesten onder andere een naaiatelier, een houtbewerkingswerkplaats en twee keukens. Allemaal bemenst met deelnemers aan Plan Libre. Hier vinden zij werk dat zij kunnen en dat zij willen. Hier verdienen zij een volwaardig loon, boven het sociaal minimum. Hier kunnen ze denken aan een betere toekomst.
Hoewel het pand van het Legers des Heils is, zul je geen uniformen zien. Het Leger zal niet evangeliseren of met de bijbel in de hand een deelnemer aansturen. Er wordt niet gekeken naar kleur, seksualiteit of religieuze achtergrond. Het woord ‘Libre’ zit niet voor niets in de naam.
Verschillen en overeenkomsten
Het grootste verschil wat is opgevallen is het enorme aantal deelnemers aan Plan Libre, de mensen die ze aan een vaste baan hebben geholpen. Dit is mogelijk omdat het wordt gesubsidieerd door de regering en niet door de stad Parijs of de provincie. Er is hiervoor zelfs een landelijke wet aangenomen en daardoor geldt dit voor heel Frankrijk. Dat het voor elk gebied en stad verschillend is komt doordat niet overal de vraag of het aanbod hetzelfde is. Nederland kent zo’n wet (nog) niet en daarom moet de gemeente de rekening voldoen.
Ook anders dan de basisbaan is dat in Parijs gelijk doorgestroomd wordt naar regulier werk. Bij ons is het doel van de basisbaan anders. De basisbaan richt zich vooral op meedoen in de maatschappij en niet zozeer op uitstromen naar regulier werk. Overigens zal de basisbaner door de gemeente worden ondersteund op het moment dat er zich wel een kans voordoet uit te kunnen stromen naar de reguliere arbeidsmarkt. De noodzaak tot verdere zelfontwikkeling, voor velen toch een grote stap, wordt hierdoor weggenomen. Frankrijk spoort juist aan om beter werk voor de deelnemer mogelijk te maken of een carrière na te streven. Hierbij wordt vooral gekeken naar het inhalen van taalachterstanden en digitale vaardigheden. Deze ontwikkelmogelijkheden zijn er ook voor de basisbaners, echter zijn de kosten voor de deelnemer zelf.
De grote overeenkomsten zijn dat beide projecten er zijn voor personen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hierbij wordt uitgegaan van een volwaardige baan met een passende beloning, een nuttige besteding voor deelnemer en maatschappij.
De delegatie heeft van beide opzetten mogen proeven, als gast in Parijs en als deelnemer aan de basisbaan. Wij zijn blij dat we hiervan kennis hebben mogen nemen en bedanken Agnes Jongerius en Plan Libre voor hun gastvrijheid. We zullen deze ervaring niet snel vergeten.
Wijkjournalist Ruben Valk, namens de delegatie uit Groningen
Basisbaner in De Wijert, Groningen.
0643050752